Tích lũy chứng chỉ quỹ có giúp tự do tài chính? | 5 | Quản lý tiền

Tự do tài chính, không còn bị vướn bận chuyện tiền bạc luôn là ướt mơ của tất cả chúng ta đúng không? Thế nhưng phải làm gì để đạt dược điều đó thì không phải ai cũng trả lời được? Shark Phú thì bảo cần có 100 tỷ mới sống thoải mái được, còn Shark Bình, người hay bảo các startup bị "ngáo giá" thì hô hẳng lên tận 230 tỷ. Trong khi Vương Phạm, cũng là một doanh nhân thành đạt thì lại bảo chỉ cần chưa tới 2 tỷ là được. Vậy thực tế cần bao nhiêu là đủ để sống thoải mái ở Việt Nam và làm cách nào để có thể tích lũy được số tiền đó? Quan trọng hơn, tích lũy chứng chỉ quỹ có thể giúp bạn tự do tài chính hay không? Tất cả câu trả lời sẽ có trong video này. Đây là Waza - Quản gia tài chính của bạn!

Tự do tài chính là gì?

Có thể nói rằng "tự do tài chính" là một trong những khái niệm được dùng tràng lan nhất, đặt biệt là trong các lớp dạy làm giàu, nhưng đây lại là khái niệm bị hiểu một cách lệch lạc nhất trong thế giới tài chính. Ví dụ như Bảo Hiểm Prudential cho rằng "tự do tài chính" là khi bạn có nguồn thu nhập ổn định đủ để chi trả cho tất cả nhu cầu sống. Còn nguồn thu nhập ở đây là nguồn nào thì không nói rõ. Tới lược Ngân Hàng VPBank thì rõ ràng hơn thông qua định nghĩa "Người tự do tài chính là người có mức lương ổn định, cuộc sống sung túc, không phải lo lắng về gánh nặng tài chính". Vậy khi nào hết lương, hết đi làm thì cũng hết tự do tài chính đúng không? Thế nhưng ở ngân hàng HDBank thì khái niệm "tự do tài chính", thay vì đến từ đồng lương hàng tháng, thì lại phải có được từ các nguồn thu nhập thụ động đến từ hoạt động đầu tư. Vậy theo bạn định nghĩa nào là chuẩn nhất trong 3 định nghĩa vừa rồi? Hãy để lại ý kiến ở phần bình luận để cùng thảo luận nha! Thế nhưng dù định nghĩa là gì thì chúng ta cũng phải thừa nhận một sự thật đó là "ai rồi cũng phải già đi", sức lao động và khả năng tạo ra thu nhập từ công việc cũng sẽ giảm dần theo thời gian, thậm chí là giảm đáng kể khi buộc phải nghỉ hưu ở tuổi 65 ở đa số các ngành nghề. Thế nên thay vì hỏi những câu hỏi mơ hồ như "Tự do tài chính là gì?" hay "Làm sao để đạt được tự do tài chính?", thì một câu hỏi quan trọng hơn mà hiếm khi chúng ra đặt ra đó là: "Làm gì để nuôi sống bản thân khi bạn không còn sức lao động?", cái này nghe thực tế hơn rất nhiều đúng không!

Cần bao nhiêu tiền để tự do tài chính?

Cũng cần nhắc tới những bạn trẻ theo đuổi phong trào FIRE, "Financial Independence, Retire Early", dịch ra là "Độc lập tài chính và về hưu sớm". Những bạn này sẽ không muốn đợi tới khi nào già rồi mới đạt được tự do tài chính, mà sẽ muốn kiếm tiền và tiết kiệm nhiều nhất để đạt được trạng thái này sớm hơn. Điều này hoàn toàn không sai, nhưng nó sẽ có những cái giá phải trả. Bạn có thể xem video "Ảo mộng về tự do tài chính" của kênh để hiểu rõ hơn nha.. Nhắc đến phong trào FIRE để nhấn mạnh rằng trừ một nhóm nhỏ cố gắng theo đuổi tự do tài chính bằng mọi giá, thì thực tế số đông không phải ai cũng có thể làm được vì điều đó sẽ làm cuộc sống bạn trở nên mất cân bằng khi phải o ép bản thân siết lại các chi tiêu cơ bản trong cuộc sống một cách cực đoan. Nghe thì hấp dẫn nhưng lại không thực tế cho số đông! Thế nên từ giờ, cái tự do tài chính chúng ta nói tới sẽ là đích đến của một hành trình tự nhiên hơn, hành trình mà bạn sẽ trưởng thành sẽ cống hiến, già đi và sẵng sàng về hưu đúng nghĩa trong một tâm thế thoải mái, không bị lo lắng về vấn đề tiền bạc nữa sau tuổi 60 hoặc 65 chẵng hạn. Giờ hãy quay lại câu hỏi quan trọng đó là "Bạn cần bao nhiêu tiền để có thể tự do tài chính khi về hưu?" 100 tỷ như Shark Phú, hay 230 tỷ như Shark Bình? Để trả lời được câu hỏi này bạn cần biết bản thân sẽ chi tiêu bao nhiêu một tháng ở thời điểm về hưu trước cái đã. Bảng sau đây sẽ giúp bạn tính toán được chi tiêu một tháng ở tuổi 65 tương đương với một mức chi tiêu mong muốn nào đó ở thời điểm hiện tại. Ví dụ bạn đang 25 tuổi và có mong muốn khi về hưu sẽ có được mức sống tương đương 10 triệu một tháng ở thời điểm hiện tại. Thì khi về hưu ở tuổi 65, bạn cần phải bỏ ra 32.6 triệu một tháng để duy trì lối sống này. Tại sao phải trả nhiều hơn gấp 3 lần, đơn giản là vì sau 40 năm từ 25 tuổi tới 65 tuổi, giá cả hàng hóa sẽ tăng theo lạm phát chứ không còn rẻ như bây giờ nữa. Giờ dừng video lại một chút để kiểm tra xem bạn sẽ phải chi tiêu bao nhiêu tiền khi về hưu nha! Giờ đi tiếp nè, vậy để mỗi tháng rút ra chi tiêu khoảng 32.6 triệu cho tới khi qua đời ở độ tuổi trung bình của người Việt là 75 tuổi thì bạn cần tích lũy được một khối tài sản bao nhiêu để đáp ứng được nhu cầu đó? Bảng tiếp theo sẽ giúp bạn tính toán con số này. Vẫn là bạn 25 tuổi và muốn duy trì mức sống tương đương 10 triệu mỗi tháng ở hiện tại thì bạn sẽ cần phải tích lũy được 3,2 tỷ tại thời điểm về hưu. Giờ dừng lại một chút để xem bạn cần phải tích lũy bao nhiêu khi về hưu nha! Rồi, giờ thì bạn đã biết phải tiêu bao nhiêu mỗi tháng và cần phải tích lũy đủ bao nhiêu tiền khi về hưu rồi đó. Giờ đi tiếp nha!

Kế hoạch để tự do tài chính

Nếu nhình lại bảng tính tài sản cần có để về hưu ở tuổi 65, thì con số trung bình cũng đâu đó quanh 3 - 4 tỷ, trường hợp những bạn muốn về hưu sớm hơn 20 năm, nghĩa là về hưu ở tuổi 45 thì con số đó cũng chỉ quanh 4 - 5 tỷ. Thậm chí nếu chọn mức sống bình dân tương đương 5 - 7 triệu mỗi tháng như ở hiện tại thì cũng chỉ cần tích lũy tầm 2 tỷ là đủ để về hưu ở tuổi 45. Tính ra con số này cũng không khác nhiều so với con số 1.6 tỷ mà bạn Vương Phạm đã có chia sẻ trước đó đúng không! Còn con số trăm tỷ mà Shark Phú và Shark Bình có chia sẻ thì nghe có vẻ hơi phô trương hơn là một chỉ dẫn thực tế cho các bạn trẻ trong hành trình xây dựng nền tảng tài chính cá nhân của mình. Với lại nếu xem báo cáo The Wealth Report năm 2025 của Knight Frank thì số người có tài sản trên 10 triệu đô tương đương hơn 200 tỷ ở Việt Nam cũng chỉ có khoảng 5000 người, nghĩa là chiếm có 0.005% trên tổng 100 triệu dân Việt Nam. Rõ ràng lời khuyên trăm tỷ của các Shark là không phù hợp với số đông tí nào đúng không! Trở lại bức tranh tài chính của bạn, giờ bạn đã biết mình cần tích lũy bao nhiêu để có thể thoải mái tài chính khi về hưu rồi đó. Vậy câu hỏi đặt ra là bạn cần tiết kiệm bao nhiêu mỗi tháng từ bây giờ để có thể tích lũy được khoản tiền đó? Bảng này sẽ giúp bạn tính toán được, ví dụ bạn đang 25 tuổi và muốn về hưu ở tuổi 65 với mức sống tương tương 10 triệu mỗi tháng ở hiện tại thì bạn chỉ cần phải tiết kiệm mỗi tháng 1.2 triệu là đủ, nghe có vẻ rất khả thi đúng không! Tuy nhiên việc bạn làm gì với 1.2 tr này mới thực sự quan trọng! Nếu nhớ lại ở bảng tính toán số tiền cần có để về hưu ở tuổi 65, thì ở trường hợp vừa rồi bạn cần có 3,2 tỷ. Nhưng giả sử 1.2 triệu tiết kiệm của bạn chỉ để trong ống heo, thì từ 25 tuổi tới 65 tuổi tương đương 40 năm, bạn cũng chỉ tiết kiệm dược chưa tới 600 triệu, nghĩa là bạn đã vở kế hoạch về hưu nếu chỉ nắm tiền mặt rồi đó! Vậy phải làm gì để gia tăng tài sản từ 600 triệu lên 3,2 tỷ? Câu trả lời duy nhất nằm ở hoạt động đầu tư, và bạn sẽ thấy rằng việc đầu tư mỗi tháng 1.2 tr với lợi suất chỉ có 7%/năm trong 40 năm hoàn toàn có thể giúp bạn tạo ra đủ 3,2 tỷ để nghỉ hưu đúng kế hoạch! Giờ là lúc quay lại câu hỏi quan trọng ban đầu: Chứng chỉ quỹ có thể giúp bạn tạo ra một mức lợi suất đầu tư quanh 7%/năm hoặc thậm chí cao hơn để giúp bạn về hưu sớm hay không?

Tất tần tật về chứng chỉ quỹ

Nếu bạn nhìn vào bảng lãi suất gửi ngân hàng kỳ hạn 1 năm ở các ngân hàng Việt Nam, con số sẽ giao động quanh 5%/năm và một số rất ít có lãi suất trên 7%/năm để có thể giúp bạn đạt được mức lợi suất đủ để thực hiện kế hoạch tự do tài chính lúc về hưu. Bên cạnh đó, bạn cần phải đợi đủ 1 năm mới có thể rút tiền lãi, và việc này có thể sẽ ảnh hưởng đến những nhu cầu cần tiền đột suất của bản thân. Đây là chỗ chứng chỉ quỹ có thể giúp bạn khắc phục được cả 2 nhược điểm về lãi suất thấp và khó rút tiền khi cần gấp ở hình thức gửi ngân hàng. Nếu nhìn vào trang Fmarket nơi tổng hợp đa số các chứng chỉ quỹ trên thị trường bạn sẽ có 3 lựa chọn chính. Thứ nhất là chứng chỉ quỹ tiền gửi với mức lợi suất trung bình quanh 5 - 7%/năm, đây cũng là mức lợi suất tương đương với gửi ngân hàng. Ví dụ như nhìn vào danh mục tài sản của quỹ DCIP của quỹ đầu tư nỗi tiếng Dragon Capital, bạn sẽ thấy khoảng 30% danh mục là các loại trái phiếu và 70% còn lại là các dạng tiền gửi ở các ngân hàng, đây cũng là lý do những quỹ tiền gửi như vậy tạo được mức lợi suất tương đương hoặc cao hơn một chút so với gửi ngân hàng, nhưng khi bạn cần bán để rút tiền thì hầu như không phát sinh chi phí nào đáng kể. Nếu mong muốn lợi suất cao hơn quanh 6 - 8%/năm, bạn có thể tìm đến những loại chứng chỉ quỹ trái phiếu. Ví dụ như chứng chỉ quỹ MBBOND của ngân hàng Quân Đội, lợi suất trong 1 năm gần nhất đã quanh 7.5%, với mức lợi suất này hàng năm thì yêu cầu mức lợi suất 7%/năm trong kế hoạch tự do tài chính của bạn xem như khả thi rồi đó. Mức lợi suất này có được là từ việc quỹ đầu tư này nắm giữ 2 loại trái phiếu của BDS Novaland và Nông Nghiệp BAF Việt Nam. Dĩ nhiên rủi ro của chứng chỉ quỹ trái phiếu sẽ cao hơn chứng chỉ tiền gửi vì rủi ro đặt thù của các trái phiếu doanh nghệp vẫn cao hơn so với gửi ngân hàng nha. Loại hình thứ 3 là chứng chỉ quỹ cổ phiếu, nơi có thể tạo ra lợi suất cao nhất, nhưng rủi ro cũng cao hơn so với 2 loại chứng chỉ quỹ trước đó. Bạn có thể thấy loại chứng chỉ quỹ này có mức lợi suất trung bình quanh 10 - 15%/năm trong những năm gần đây. Ví dụ như chứng chỉ quỹ BVFED của bảo hiểm Bảo Việt thì lợi suất tạo ra trong 1 năm gần nhất cũng đã hơn 40%, dĩ nhiên con số này sẽ làm nhiều nhà đầu tư mới cảm thấy phấn khích, nhưng cũng đừng quên nếu so sánh biểu đồ giá trị giữa chứng chỉ quỹ này và MBBOND thì chứng chỉ quỹ trái phiếu tăng trưởng đều và ổn định hơn nhiều so với những giai đoạn giảm mạnh như ở trưởng hợp quỹ cổ phiếu. Quỹ BVFED đầu tư vào cổ phiếu của nhiều doanh nghiệp và ngân hàng lớn của Việt Nam như thép HPG, ngân hàng VPB, ACB và TCB. Và khi nền kinh tế phục hồi sẽ kéo theo sự gia tăng về giá trị cổ phiếu của các doanh nghiệp lớn này, đó là một trong những yếu tố quan trọng làm gia tăng giá trị và lợi suất của các chứng chỉ quỹ cổ phiếu trong thời gian gần đây. Việc nên chọn chứng chỉ quỹ nào hay nên phân bổ bao nhiêu tiền cho mỗi loại chứng chỉ quỹ sẽ là một chủ đều thú vị hơn nữa, và mình sẽ để dành cho những video sau nha!

Cái kết

Giờ quay trở lại số tiền 1.2 triệu bạn cần đầu tư mỗi tháng để đạt được 3,2 tỷ khi về hưu, thay vì giữ tiền mặt hoặc gửi ngân hàng với lãi suất thấp, bạn đã có nhiều lựa chọn hơn với lợi suất cao hơn từ 7% tới hơn 15%/năm để có thể giúp giấc mơ tự do tài chính của bạn thành hiện thực rồi đó. Vấn đề còn lại là bạn đã sẵng sàng để bắt đầu hành trình này hay chưa? Và bạn nên nhớ rằng: Bắt đầu càng sớm thì bạn sẽ càng có nhiều thời gian hơn để tích lũy và áp lực tích lũy về hưu sẽ thấp hơn rất nhiều. Mình mong rằng video này sẽ là khởi đầu cho hành trình của riêng bạn, nếu còn băng khoăng bất cứ vấn đề gì cứ để lại bình luận để chúng ta cùng trao đổi trong những video sau nhé. Xin chào và hẹn gặp lại!